Estland maakt Artificiele Intelligentie integraal onderdeel van lessen op school
Toetsen met ChatGPT en een chatbot helpt docenten
eyesonsuriname
Amsterdam, 4 maart 2025– Estland gaat kunstmatige intelligentie verwerken in het nationale onderwijssysteem.
De Baltische staat is daarmee het eerste land ter wereld dat AI op landelijke schaal in het onderwijs wil toepassen. Voor de invoering ervan kijken de Esten naar het Amerikaanse OpenAI en onderzoeksbedrijf Anthropic.Het doel van het project, genaamd AI-leap, is om alle Estse scholieren nieuwe digitale vaardigheden te laten ontwikkelen en klaar te stomen voor een digitale toekomst. ‘De concurrentiekracht van Estland hangt af van hoe goed we jongeren kunnen voorbereiden op het tijdperk van kunstmatige intelligentie’, zegt de Estse minister van Onderwijs en Onderzoek Kristina Kallas op een persconferentie gewijd aan de bekendmaking van het plan.
AI-Leap bouwt voort op het ‘tijgersprong’-programma, dat zo’n dertig jaar geleden werd gelanceerd na de Estse onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie.
Destijds lag de nadruk op het uitrusten van scholen met computers en internet, nu verschuift de focus naar kunstmatige intelligentie als speerpunt in het onderwijs.
Estland behoort tot de best presterende landen in Europa volgens het meest recente Pisa-onderzoek, dat de vaardigheden van 15-jarigen in wiskunde, lezen en wetenschap meet.
Gerelateerde berichten:
Voor Mari-Liis Sults, directrice van het Tallinn Art Gymnasium en voorzitter van de Vereniging van Schooldirecteuren in de Estse hoofdstad, is het gebruik van AI in het klaslokaal nu al dagelijkse kost.
Niet altijd juiste antwoorden
Op het gymnasium wordt AI sinds het einde van de coronapandemie volop geïntegreerd in de lessen door zowel docenten als leerlingen. Docenten van alle jaarlagen gebruiken ChatGPT bij de lesvoorbereiding of krijgen tips via de chatbot hoe om te gaan met een vervelende leerling, terwijl leerlingen vanaf groep 6 AI inzetten voor hun opdrachten. Ze mogen het als hulpmiddel gebruiken bij hun huiswerk en hebben zelfs de optie om het in te zetten tijdens toetsen.
‘Leerlingen weten dat Chat GPT bestaat, dus we kunnen ze er maar beter goed mee leren omgaan’, zegt Sults. De school wil op deze manier ook het kritisch denkvermogen van haar leerlingen opschroeven. ‘Als ze ondanks het gebruik van AI toch een laag cijfer halen voor een toets, zien de leerlingen ook dat AI je niet altijd van de juiste antwoorden voorziet en je het dus niet blindelings moet vertrouwen.’
De schooldirecteur is dan ook blij met het initiatief van de overheid. Het gebruik van AI is namelijk niet op iedere Estse school vanzelfsprekend. ‘Het project draagt bij aan de gelijkwaardigheid van ons schoolsysteem. Iedere school start in de basis met dezelfde hoeveelheid kennis op digitaal gebied.’
Eerst middelbare scholieren
Het programma van de Estse overheid wordt stapsgewijs opgebouwd. Vanaf september krijgen eerst twintigduizend middelbare scholieren van 16 en 17 jaar gratis toegang tot AI-leermiddelen en beginnen zo’n drieduizend leraren met trainingsworkshops over het gebruik van AI-hulpmiddelen in de klas.
Verloopt alles volgens plan, dan wordt het initiatief in 2026 uitgebreid naar beroepsopleidingen en een nieuwe lichting jonge studenten. Hierdoor krijgen nog eens 38 duizend studenten en tweeduizend leraren toegang tot het programma.
Om het programma uit te voeren, wordt dit voorjaar de AI-Leap Foundation opgericht, met de overheid en spelers in de private sector als medeoprichters. Volgens het Estse ministerie van Onderwijs en Onderzoek worden vergevorderde gesprekken gevoerd met OpenAI en Anthropic om hun AI-tools gratis te kunnen gebruiken. Concrete afspraken hierover worden komend voorjaar vastgelegd. Open AI zegt in een verklaring trots te zijn op de samenwerking met de Estse overheid, Anthropic hoopt dat andere landen het Estse voorbeeld snel zullen volgen.
‘Kunstmatige intelligentie heeft de wereld permanent veranderd’, zegt de Estse president Alar Karis. ‘Net als alle sectoren, moet het onderwijs zich daar ook aan aanpassen.’ Zorgen over de technologische afhankelijkheid van de Verenigde Staten wuift hij in een artikel van de Financial Times weg. ‘We moeten vertrouwen op grote bedrijven. We hebben bondgenoten nodig, we moeten samenwerken.’
Ook Sults maakt zich geen zorgen over de mogelijke invloed van grote techbedrijven: ‘Estland is zo’n klein land, iedereen kent elkaar. Ik heb ook contact met mensen die betrokken zijn bij het project en daarom vertrouw ik erop dat dit niet gedaan wordt om misbruik van ons te maken.’