Pim zorgt voor zijn vader voordat hij zijn vleugels uitslaat in Suriname

Pim – eveneens in 1996 geremigreerd – had zich voorgenomen zijn hoogbejaarde en hulpbehoevende vader tot de dood te verzorgen, eer hij zijn vleugels zou uitslaan in Suriname. Een besluit dat grote indruk op mij maakte, want het zou ook vijf jaar of langer kunnen duren. Pim kweet zich met toewijding, geduld en liefde van de aan zichzelf opgelegde taak. Theebezoekjes bij hem hadden altijd iets sacraals omdat zijn ‘Grote Baby’ – zoals hij zijn vader noemde – onzichtbaar maar voelbaar op de bovenverdieping lag. Vooral als Pim vertelde hoe intiem de verzorging verliep. Daardoor was het alsof ik afscheid nam van een bekende tijdens zijn begrafenis, afgelopen week.In Nederland kon ik nooit meepraten over het vroegere Suriname. Maar zoals ouderen lyrisch verhaalden over warenhuizen als Kersten en Kirpalani, over bekwame artsen, juristen, onderwijzers en allerhande vaklieden, begreep ik dat het Suriname van weleer van degelijke kwaliteit was. Niet voor niets stond het land in de jaren zeventig bekend om het beste onderwijs en de goeie gezondheidszorg in de regio. Het was ook het Suriname van oeverloze zorgzaamheid en respect voor elkaar. Nu maak ik alsnog op minder abstracte wijze kennis met dit bloeiende verleden. Soms via verhalen, soms via gesprekken met exponenten van die tijd. Daarom bekruipt ook mij een zekere droefheid als een van deze ouderen overlijdt. Je realiseert je dan dat het land nu moreel en materieel verzakt is.Vader De la Parra was onbetwist zo’n exponent van het verleden. Hij was veelzijdig, sociaal bewogen en de grote motor achter de befaamd geworden ‘De la Parra-drogisterijen’ van Paramaribo, die hun oorsprong vinden in de apotheek die grootvader in 1892 begon. Door naar zijn begrafenis te gaan, hoopte ik nog meer te weten te komen over een stukje Suriname van weleer. Wat voor goeds had de man gedaan dat hij de laatste twee jaren van zijn leven zo liefdevol werd verzorgd door zijn zoon? In het huidige Suriname sterven immers veel ouderen in eenzaamheid, om vervolgens ter aarde te worden besteld door fluks overgekomen kinderen, die daarna weer vertrekken naar het sociaal zekere Nederland.De dominee onthulde dat vader De la Parra al na acht huwelijksjaren weduwnaar werd. Pim en broertje Henk waren toen respectievelijk 7 en 5 jaar oud. Vader, die moeder in hart en ziel altijd trouw is gebleven, heeft de jongens nimmer aan hun lot overgelaten. Mij werd zo duidelijk waarom hij op zijn beurt verzorging kreeg van zijn zoon. Hij was ook een ‘nationalist van het trouwste soort’. Hoewel hij veel van de wereld had gezien, was Suriname voor hem ‘het paradijs waar hij onvergetelijke natuurwandelingen maakte’. Ook vertelde de dominee dat de geldontwaarding hem geheel van slag had gebracht. ‘Het was ineens van kleine zoete winst naar enorme geldbedragen waarmee je weinig kon.’Hij was verder een begenadigd amateurfotograaf en beschikte over een vergrotingskoker die op het toilet was geïnstalleerd. Pim vertelde dat hij als 8-jarige geregeld met een smoes naar het toilet ging om stiekem met vaders koker te kunnen spelen. Zo ontstond al vroeg zijn liefde voor belichting en camerawerk, en werd de kiem gelegd voor de cineast in hem. Ook ging hij mee naar de repetities van het jeugdkerkkoor waarvan zijn vader oprichter en dirigent was. Het gezang raakte kleine Pim soms zo diep, dat hij moest huilen om zijn moeder. Deze ervaring inspireerde hem tot de keuze van muziek voor de door hem geregisseerde speelfilm Wan Pipel uit 1975, waarin uitsluitend geneuried wordt. ‘Het is filmmuziek met een hart, de stemtrillingen raken je rechtstreeks’, was Pims uitleg.Vader De la Parra werd voor zijn verdiensten en trouw geëerd met een mooie begrafenis, die een filmisch hoogtepunt bereikte op het moment dat zijn kist in het graf lag, en hij na ruim vijftig jaar verenigd werd met zijn vrouw. Het rood, geel en groen van de bloemenmix die dierbaren op de kist strooiden, sprankelden extra door de milde zon. En terwijl de wind onophoudelijk met de bomen speelde, haakten zangvogels in op de meeslepende tonen van het dertigkoppige koor van mannen en vrouwen, die ooit waren begonnen in zijn jeugdkoor.De dominee citeerde uit het geweeklaag van de verarmde en doodzieke Job, die door God ‘als beproeving’ aan Satan was overgeleverd: ‘Mijn dagen gaan voorbij, verijdeld zijn mijn plannen, de wensen van mijn hart.’ Daarmee verwoordde hij op rake wijze dat – ook al sterft iemand op de ‘zeer gezegende’ leeftijd van 89 jaar – er in het verloederde Suriname toch iets onbevredigends knaagt. Zeker als de kwaliteit van weleer afsterft zonder dat daar iets tegenover staat. In dit geval was er geen troonopvolger voor een ‘cosmetica-koning’ die 118 geuren kon onderscheiden en die droomde van het opzetten van een parfumfabriek, waar geuren zouden worden gemaakt van ‘uitsluitend Surinaamse bloemen’.