Op Zoek Naar een Nieuwe Baan

De Stem van Beijing

Amsterdam, 18 Feb. 2021 —

The Man who Stayed Behind, is het verhaal van Sidney Rittenberg, die man die mij thuis bij hem vlakbij Seattle in de Amerikaanse staat Washington ontving en mij zijn verhaal vertelde. Hoe hij was overgelopen vanuit het Amerikaanse leger en uiteindelijk de rechterhand van partij voorzitter Mao is geworden en hoe die de buitenlanders zou gebruiken het echte verhaal van China te vertellen. Tot twee keer toe heeft Rittenberg echter 16 jaar in solitaire gevangenschap doorgebracht. Ook op last van Mao.  

‘Making the Foreign Serve China’ was een van de favoriete strategieën van voorzitter Mao, zoals blijkt uit zijn besluit om in de jaren dertig toegang te verlenen aan de Amerikaanse journalist Edgar Snow. Het resulterende boek, Red Star Over China, speelde een belangrijke rol bij het winnen van westerse sympathie voor de communisten, die het afschilderde als progressief en antifascistisch.

Acht decennia later betekent “het buitenland China laten dienen” niet alleen het aanbieden van toegang met voorkennis in ruil voor gunstige berichtgeving, maar ook het gebruik van mediabedrijven met buitenlandse werknemers om de belangen van de partij te dienen. In 2012, tijdens een reeks persconferenties in Peking tijdens de jaarlijkse zittingsperiode, het National People’s Congress, stelden regeringsfunctionarissen herhaaldelijk vragen uit van een jonge Australische vrouw die de lokale buitenlandse correspondenten niet kende. Ze viel op door haar vloeiend Chinees en haar ijverige softbalvragen.

Het bleek dat de jonge vrouw, die Andrea Yu heette, werkte voor een mediakanaal genaamd Global CAMG Media Group, met het hoofdkantoor in Melbourne. Opgericht door een lokale zakenman, Tommy Jiang, verhult de eigendomsstructuur van Global CAMG de band van het bedrijf met de Chinese staat: het is voor 60% eigendom van een in Beijing gevestigde groep genaamd Guoguang Century Media Consultancy, die op zijn beurt eigendom is van de staatsomroep, China Radio International (CRI). Global CAMG, en een ander bedrijf van Jiang, Ostar, runnen ten minste elf radiostations in Australië, die CRI-content aanbieden en hun eigen Beijing-vriendelijke shows produceren om te verkopen aan andere gemeenschapsradiostations gericht op de grote populatie Mandarijnsprekers in Australië.

Nadat de persgroep in Peking Yu ervan beschuldigde een “neppe buitenlandse verslaggever” te zijn, die effectief voor de Chinese regering werkte, zei ze tegen een interviewer: “Toen ik voor het eerst bij mijn bedrijf kwam, heb ik maar een bepaald begrip van de connecties die ik heb. aan de overheid. Ik wist bijvoorbeeld niet dat het er een had. ” Ze verliet CAMG kort daarna, maar hetzelfde optreden werd twee jaar later herhaald op het National People’s Congress met een andere Chinees sprekende Australiër die voor CAMG werkte, Louise Kenney, die zich publiekelijk terugtrok tegen beschuldigingen.

Het gebruik van buitenlandse radiostations om door de overheid goedgekeurde inhoud te leveren, is een strategie die de president van de CRI jie chuan chu hai heeft genoemd, “een boot lenen om de oceaan op te gaan”. In 2015 meldde Reuters dat Global CAMG een van de drie bedrijven was met een geheim netwerk van 33 radiostations die CRI-inhoud uitzonden in 14 landen. 

Drie jaar later exploiteren die netwerken – waaronder Ostar – nu 58 stations in 35 landen, volgens informatie van hun websites. Alleen al in de VS wordt CRI-inhoud uitgezonden door meer dan 30 verkooppunten, volgens een strijdlustige recente toespraak van de Amerikaanse voormalige vice-president, Mike Pence, hoewel het moeilijk is om te weten wie er luistert en hoeveel invloed deze inhoud werkelijk heeft.

Peking heeft ook een soortgelijke “geleende boten” -benadering gevolgd voor gedrukte publicaties. De Engelstalige staatskrant China Daily heeft deals gesloten met ten minste 30 buitenlandse kranten – waaronder de New York Times, de Wall Street Journal, de Washington Post en de UK Telegraph – om bijlagen van vier of acht pagina’s te publiceren, genaamd China Kijk, die zo vaak als maandelijks kan verschijnen. De supplementen hebben een didactische, ouderwetse benadering van propaganda; recente krantenkoppen zijn onder meer: “Tibet heeft 40 jaar van schitterend succes gekend”, “Xi onthult nieuwe opening maatregelen” en – het minst verrassend – “Xi prijst leden van de Communistische Partij van China.”

Louise Lim in Hong Kong

&

Julia Bergin in Australie