Lessen vanuit een schimmige wereld
De CO2 markten
eyesonsuriname
Amsterdam, 15 oktober 2025–Eerst: een koolstofcredit is een verhandelbare vergunning die één metrische ton koolstofdioxide-equivalent (CO2e) vertegenwoordigt dat is verminderd, verwijderd of vermeden.
Deze credits worden gegenereerd door projecten zoals herbebossing of installaties voor hernieuwbare energie en worden gebruikt in zowel nalevings- als vrijwillige markten om bedrijven te helpen hun emissiedoelen te halen of vrijwillig hun impact op het milieu te compenseren.
Suriname is een potentiële wereldspeler en voorloper in en op deze markt.
Nieuws uit carbon credit-land: er zijn eindelijk conclusies verbonden aan de artikelen die wij nu alweer enkele jaren geleden schreven over een van de grootste bosbeschermingsprojecten ter wereld: het Kariba-project in Zimbabwe.
Een hoofdpijndossier
Normaal gesproken komt een koper die voor honderdduizenden of miljoenen euro’s aan producten koopt die waardeloos blijken, meteen in actie.
Gerelateerde berichten:
De koper eist dan zijn geld terug, of dient een schadeclaim in.
Op de carbon credit-markt gaat dat anders.
Nadat wij in 2023 hadden aangetoond dat een kleine tweehonderd bedrijven dachten hun uitstoot te compenseren met grotendeels waardeloze carbon credits van het project, reageerden maar weinig van hen verontwaardigd.
In plaats daarvan verwijderden ze iedere referentie aan het project van hun website.
Ook de verkoper van de credits, het Zwitserse South Pole, deed niets om de schade te herstellen.
Het bedrijf kon zijn klanten nieuwe credits aanbieden, of het geld teruggeven, maar deed dat niet.
In plaats daarvan wees South Pole naar het grootste keurmerk ter wereld, Verra.
Dat had de omstreden carbon credits goedgekeurd, dus er was niets aan de hand. Het keurmerk had immers alle mogelijke veiligheidsmechanismen ingebouwd.
Of en hoe Verra die mechanismen ging toepassen, bleef nog ruim twee jaar lang onduidelijk.
Het was een echt hoofdpijn dossier want : wie moest er op een vrijwillige en ongereguleerde markt verantwoordelijkheid nemen en miljoenen euro’s betalen?
Kon Verra, dat zelf na een reeks andere en eerdere schandalen al verlies leed, een manier vinden om het broze vertrouwen in de markt te herstellen?
Wie neemt verantwoordelijkheid?
Belangrijke vragen, vonden wij. Nu de klimaatambitie van overheden wereldwijd afneemt, komt juist de omstreden handel in carbon credits weer als ‘oplossing’ bovendrijven.
De EU wil carbon credits gaan kopen om aan haar klimaatdoelen voor 2040 te voldoen, en de VN tuigt nieuwe varianten van wereldwijde carbon-markten op.
Maar wie draagt straks de risico’s?
Uit een recente verklaring van keurmerk Verra blijkt dat goede antwoorden op deze vragen in de praktijk vrij lastig kunnen zijn.
Verra concludeerde na twee jaar onderzoek dat 55 procent van de verkochte Kariba-credits waardeloos was, oftewel 15,2 miljoen credits. ‘
Het nieuws lijkt de berichtgeving uit 2023 te rechtvaardigen,’ schreef het vakblad Carbon Pulse.
Van de 15,2 miljoen credits waardeloze credits die waren verkocht, hoopt Verra dat eigenaren 4,9 miljoen vrijwillig uit de markt halen.
Het keurmerk kan dat niet afdwingen. De overgebleven 10,3 miljoen credits waren al door bedrijven gebruikt voor hun groene claims. Die blijven volgens Verra geldig, want het keurmerk gaat ervan uit dat iemand anders de 15,2 miljoen credits moet herstellen: wie anders dan de flamboyante zakenman Steve Wentzel.
Schadeclaims versturen naar een belastingparadijs
Wentzel was samen met South Pole mede-oprichter van het Kariba-project.
Dit deed hij via een bedrijf op het belastingparadijs Guernsey. Hoe Verra Wentzel verantwoordelijk wil gaan houden, blijft dan ook onduidelijk.
Wentzel lzelf ijkt ongrijpbaar.
Tegen vakblad Carbon Pulse zei Wentzel dat hij zeker niet van plan was om de 15,2 miljoen credits terug te betalen. Dat zou hem met de huidige marktprijzen al snel meer dan 100 miljoen euro kosten – veel meer dan het project hem in totaal opleverde.
‘Verra en mogelijk South Pole zouden de schade moeten herstellen, gezien zij de technische partner en verkoper van alle credits zijn,’ zei Wentzel.
Zo wijst iedereen naar elkaar, maar neemt niemand de eindverantwoordelijkheid.
Wij konden deze ontwikkeling nog net meenemen en duiken binnenkort nog dieper in de wereld van de carbon credits, een systeem waar menig wereldleider en ceo op vertrouwt.
Maar is dat nog wel houdbaar?